11 Μαρτίου 2018

Πως γίνεται η ταυτοποίηση των οστών των πεσόντων του ’40

401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Κέντρο Μοριακής Βιολογίας Ενόπλων Δυνάμεων. Για πρώτη φορά τηλεοπτικό συνεργείο μπαίνει στο εργαστήριο που έχει αναλάβει το δύσκολο έργο της ταυτοποίησης των οστών των πεσόντων του έπους του 1940. Εδώ χρόνος για χάσιμο δεν υπάρχει. 

Οι επιστήμονες έχουν επωμιστεί το βάρος της εκπλήρωσης του εθνικού χρέους απέναντι σε εκείνους που θυσιάστηκαν για την ελευθερία.

Ο επικεφαλής του Κέντρου Μοριακής Βιολογίας Παναγιώτης Μενούνος τα τελευταία δέκα χρόνια ασχολείται αποκλειστικά με αυτό το έργο. Καθημερινά απαντά σε δεκάδες επιστολές και τηλεφωνήματα πολιτών που θέλουν να μάθουν λεπτομέρειες για τη διαδικασία.

«Το μόνο που ζητούν οι άνθρωποι αυτοί είναι να πουν ένα τελευταίο αντίο. Το τελευταίο αντίο που δεν μπόρεσαν να πουν όταν έπεσε ο συγγενής τους, όταν έπεσε ο ήρωας τους», μας λέει.

Εκατοντάδες είναι οι συγγενείς των πεσόντων που καθημερινά αποστέλλουν ταχυδρομικώς ή σπεύδουν στο στρατιωτικό νοσοκομείο να δώσουν δείγμα DNA, μέσω μιας απλής αιμοληψίας. Ένας από αυτούς είναι ο 80χρονος πρώην αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου, Αρχοντής Ντόβας.

Σε ηλικία τριών ετών έχασε τον πατέρα του, Γαβριήλ Ντόβα, κοντά στο ύψωμα 731, εκεί που έγινε η πλέον φονική μάχη του αλβανικού μετώπου. Ήταν 3 Μαρτίου του 1941, λίγο πριν ξεκινήσει η εαρινή επίθεση των δυνάμεων του Μουσολίνι.

«Ένα ιταλικό βλήμα έπεσε και τον σκότωσε επί τόπου. Το μόνο που πρόλαβε να πει ήταν… τα παιδιά μου», μας λέει. Ο ίδιος και τα δύο αδέλφια του μεγάλωσαν σε ένα χωριό της Καρδίτσας χωρίς πατέρα. Βγάζει από την τσέπη του μια φωτογραφία του πατέρα του με στρατιωτική στολή.

Είναι η μοναδική εικόνα από εκείνον που τον συντροφεύει σε κάθε του βήμα τα τελευταία 77 χρόνια. Πόνος για την απώλεια. Υπερηφάνεια για τη θυσία. Ο πρώην ανώτατος δικαστικός λειτουργός λυγίζει στη σκέψη ότι μετά από τόσα χρόνια ίσως εντοπιστούν τα οστά του ήρωα πατέρα του.

«Θέλουμε να του πάμε λίγα λουλούδια και να κλάψουμε…», μας λέει και η φωνή του σπάει από τη συναισθηματική φόρτιση.

Περίπου 8.000 Έλληνες στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους στα πεδία των μαχών στην Αλβανία.

Είναι οι τελευταίοι άταφοι πεσόντες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Για οκτώ δεκαετίες οι οικογένειες ζουν με τη δική τους ανάμνηση, χωρίς όμως να γνωρίζουν που βρίσκονται οι δικοί τους άνθρωποι.

Το 2009 Ελλάδα και Αλβανία κατέληξαν σε συμφωνία για τις εκταφές των πεσόντων. Χρειάστηκε να περάσουν άλλα 9 χρόνια προτού ξεκινήσουν οι έρευνες στην Αλβανία στα τέλη Ιανουαρίου. 

Η διαδικασία της ταυτοποίησης μέσω DNA 

Στο εργαστήριο του Κέντρου Μοριακής Βιολογίας των Ενόπλων Δυνάμεων οι επιστήμονες εργάζονται εντατικά. Δύο είναι οι βασικοί παράγοντες για να επιτύχει η διαδικασία της ταυτοποίησης. Ο πρώτος είναι η δημιουργία μιας βάσης με όσο το δυνατόν περισσότερα δείγματα DNA από τους συγγενείς. Αρκεί μια απλή αιμοληψία, δηλαδή 2-3 κυβικά εκατοστά αίματος από τα μέλη των οικογενειών των πεσόντων και ειδικότερα ενός δείγματος από τη μητρική «γραμμή» και ενός δείγματος από την πατρική «γραμμή».

Η πλέον απαιτητική διαδικασία όμως είναι η απομόνωση του DNA από τα οστά των πεσόντων και στη συνέχεια η σύγκριση του με εκείνα των συγγενών. Στο Κέντρο Μοριακής Βιολογίας των Ενόπλων Δυνάμεων ήδη έχουν φτάσει δείγματα οστών από άγνωστους πεσόντες του ελληνό-ιταλικού πολέμου, τα οποία βρίσκονταν στα νεκροταφεία των Ιωαννίνων και της Κοζάνης. 

Η ίδια διαδικασία θα ακολουθηθεί και για τα δείγματα που προέρχονται από τις εκταφές που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Αλβανία. 

Ο επικεφαλής του κέντρου, Παναγιώτης Μενούνος, ο οποίος συμμετέχει και στην κοινή επιτροπή εμπειρογνωμόνων Ελλάδας-Αλβανίας μας εξηγεί τη διαδικασία βήμα προς βήμα:
«Παίρνουμε τμήμα οστού μετά την εκταφή. Στη συνέχεια αυτό καθαρίζεται για να απομακρυνθούν οι επιφανειακές προσμίξεις, τόσο με μηχανικά μέσα, όσο και με ήπια απορρυπαντικά. Στη συνέχεια κονιορτοποιείται. Η σκόνη αυτή χρησιμοποιείται για να απομονωθεί το DNA. To τελευταίο βήμα περιλαμβάνει την ανάλυση αλληλουχιών του μιτοχονδριακού DNA και συσχέτιση με τους πεσόντες αλλά και τους συγγενείς. Μελετάμε ειδικές περιοχές που έχουν τόσο μεγάλη ποικιλότητα ουτοσώστε δύο διαφορετικά άτομα να έχουν ελάχιστη πιθανότητα να μπορούν να ταυτιστούν.»

Οι επιστήμονες εκτιμούν πως η διαδικασία θα πάρει χρόνο. Είναι αποφασισμένοι όμως, να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να καταστεί δυνατή η εκπλήρωση αυτής της εθνικής και ανθρωπιστικής υποχρέωσης.

Ρεπορτάζ: Μιχάλης Αραμπατζόγλου
Κάμερα: Γιάννης Δόλας


πηγή



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.